جام جهان نمای جمشید و تلویزیون فعلی
به هر حال من این مطلب را در دو بخش ادامه میدهم بخش اول بررسی جام جهان نما با مراجعه به ادبیات اساطیری و بخش دوم تاریخچه تلویزیون برگرفته از سایت رشد
بخش اول : جام جهان نما
بخشی از ادبیات
پس آن جام بر كف نهاد و بدید درو هفت كشور همی بنگرید
ز ماهی به جام اندرون تا بره نگاریده پیكر بدو یكسره
چه كیوان چه هرمز چه بهرام و شیر چو مهر و چو ماه و چو ناهید و تیر
فردوسی طوسی
خروشيد پيش جهان آفرين به رخشنده بر چند كرد آفرين
ز فريادرس زورو فرياد خواست وز أهريمن بدكنيش داد خواست
خرامان أز آن جا بيامد به گاه به سر برنهاد آن كياني كلاه
پس آن جام بر كف نهادو بديد در او هفت كشور همي بنگريد
ز كارو نشان سپهر بلند همه كرد پيدا چه و چون و چند
ز ماهي به جام اندرون تا بره نگاريده پيكر بد او يكسره
چه كيوان چه هرموز چه بهرام و شير چه مهرو چه ماه و چه ناهیدو تير.
همه بودني ها بد او أندرا بديدي جهان دار أفسونگرا
به هر هفت كشور همي بنگريد كه آيد نشاني ز بيژن پديد
سويي كشور گرگساران رسيد به فرمان يزدان مر اورا بديد
يكي دختري أز نژاد كيان ز بهر زواريش بسته ميان
سويي گيو كرد انگهي روي شاه بخنديدو رخشنده شد پيشگاه
كه زندست بيژن تو دل شاد دار ز هر بد تن مهتر آزاد دار.
در اين داستان حكايت فردوسي أز جام جمشيد ويا خود أز ايينهء گيتي نماي با انچنان شيوهء ساده و واقعي انجام شده، كه حتي وجود واقعي و مادئ آن را ميتوان احتمال داد و تصوّر كرد
یكی جم نام وقتی پادشا بود كه جامی داشت كان گیتی نما بود
كه صنعت كرده بودندش چنان راس كه پیدا میشد از وی هرچه میخواست
محمود شبستری
سالها دل طلب جام جم از ما میکرد وآنچه خـــــود داشت زبیگانه تمنا میکرد
حافظ شیرازی
گفتم این جام جهان بین به تو کی داد حکیم گفت آنروز که این گنبد مینا میکرد
هر آنكه راز دو عالم زخط ساغر خواند رموز جام جم ازنقش خاك ره دانست
هر آنكه خدمت جام جهان نما بكند باده نوش از جام عالم بين كه بر اورنگ جم
شاهد مقصود از رخ نقاب انداختي همچو جم جرعه كمي كش كه ز سرت ملكوت
حافظ شیرازی
| دلی که غیب‌نمای است و جام جم دارد | ز خاتمی که دمی گم شود چه غم دارد |
| همچو جم، جرعهٔ ما کش، که ز سِرّ دوجهان | پرتو جام جهان‌بین دهدت آگاهی |
| چون جام جهان‌نمای ساقی | بنمود مرا لقای ساقی | |
| باشد که شود دل عراقی | چون جام جهان‌نمای ساقی |
حافظ شیرازی
خيز تا دامن ز چرخ هفتمين برتر كشيم هفت كشور را به دور ساغری اندر كشيم
(سنايی غزنوی )
اینها بخش کوچکی از اشارات به وجود جام جم میباشد که برخی از دانشمندان و برخی از متون تاریخی بر این باورند که آن چیزی نیست جز اسطرلاب که با آن نجوم را بررسی میکنند که به آن میپردازیم
ایوب تبری در نوشته‌ی فارسی كهن خود آورده است :
« به زبان پارسی دری او را ستاره‌‌یاب گویند و به پهلوی جام جهان نمای ، و به تازی صطرلاب نویسند
همچنین جام جمشیدرا چنین توصیف کرده اند: اگر جامِ نیم كره ای بسازیم و سپس بر میان و کف آن یک چوبک به بلندی شعاع جام بر آن بنهیم و همهِ ی تصویر های دایره های چرخشِ سایه نور آفتاب را ، بر آن جام و از سایه ی مركز نک چوبک بر رویه درونی جام بکشیم جام جمشید (جام جهان نمای) ما پیدا میشود که برابر استرلاب زورقی تبری میباشد .این جام تنها برای یک عرض جغرافیایی کار آمد است . و با آن میتوان حرکات خورشید و ماه را در آن بررسی نمود
و در سایت زیر نحوه ساخت و بهره برداری از آن را آموزش داده و تصاویری از آن آمده است
برای مطالعه نحوه ساخت جام جمشید اینجا را کلیک کنید
به هرحال آنچه از این مطالب بر می آید جام جمی وجود فیزیکی داشته حال أن همان اسطرلاب امروزی باشد یا چیزی شبیه تلویزیون که در هرصورت نشان از پیشرفت بسیار بالای علمی نیاکانمان دارد
بخش دوم : تاریخجه تلویزیرن برگرفته از سایت رشد
مقدمه
تلویزیون یک ابزار مخابراتی برای ارسال و دریافت عکسهای متحرک و صدا از یک فاصله دور می باشد. این لغت به تمام بخشهای تلویزیون ، برنامه‌های تلویزیون و پخش آنها اشاره می‌کند. کلمه تلویزیون یک کلمه دو قسمتی است که از زبان یونانی و لاتین می‌آید. تل در یونانی به معنای دور در حالی که ویزیون که از زبان لاتین ویزیو می‌آید به معنای دیدن یا بینایی میباشد.
پیشرفت تکنولوژی را می‌توانیم به دو قسمت تقسیم کنیم: اول پیشرفت و توسعه وابسته به مسائل مکانیکی و الکترونیکی و دیگری که به الکترونیک وابسته بود. تمام تلویزیونهای مدرن از قسمت دوم هستند، ولی این غیر ممکن است که بدون کشفیات و بینش از سیستمهای مکانیکی بتوانیم سر در بیاوریم.
 |
تلویزیون الکترومکانیکی
پول گوتلیپ نیپ کوو به اولین تلویزیون الکترومکانیکی در سال 1884م امتیاز داد. مردم بر این عقیده‌اند که او هرگز نتوانست نمونه اصلی را طراحی کند. تا سال 1907م که نمونه اصلی آن بطور آزمایشی طراحی شد. در سال 1907 - 1910م ، بوریس روسینگ و دانش آموزش ولادیمیر زوریکین یک سیستم تلویزیونی را نشان داد که از یک جستجوگر آینه‌ای مکانیکی در نمایشگر و لیوب براون الکترونیکی در دریافت کننده استفاده می‌کردند. روسینگ در مدت انقلاب بولشویک 1917م ناپدید شد، ولی زوریکین بعدا برای RAC کار میکرد تا یک تلویزیون الکترونیکی بسازد، طراحی آن نتیجتا حق انحصاری و امتیاز را توسط فیلوتیلورفرنس فورس به او دادند. یک تلویزیون مشابه نیمه مکانیکی برای اولین بار در لندن نشان داده شد، در فوریه 1924 توسط ژان لوجی بیرد با تصویر فلیکس گربه و تصویر متحرک بیرد در 30 اکتبر 1925م ، نشان داده شد. سیستم بیرد نتیجتا توسط شرکت BBC دوباره باز سازی شد.
تلویزیون الکترونیکی
با وجود اینکه نیپ کوف ، روسینگ ، بیرد خیلی خارق العاده بود. قسمت کمی از تکنولوژی آنها در تلویزیون امروزی کاربرد داشت. در سال 1934، تمام سیستمهای تلویزیونی الکترو مکانیکی دیگر خارج از مد شده بود. کمپل سوینتون یک نامه به مجله طبیعت در 18 ژوئن 1908م نوشت که در آن استفاده از اشعه کاتدی در تلویزیون الکتریکی که توسط کارل فردیناند براون اختراع شده بود را شرح داد. او نظریه داد که از پرتو الکترون هم در دوربین و هم در دریافت کننده استفاده شود، که می‌تواند بصورت الکترونیکی بچرخد و تصاویر متحرک تولید کند. او سخنرانی در رابطه با موضوعی در سال 1911م داشت و یک نمودار را نشان داد که هیچ کس ، حتی سوینتون ، نتوانست طرح او را بفهمد، سیستم او هیچ وقت ساخته نشد.
سیستم تمام الکترونیک اولین بار توسط فیلو تیلور فرانس وورس در پائیز سال 1927م نمایش داده شد. فرانس وورس مزرعه مورمون پسری از ایداهو ، او اولین بار در سن14 سالگی این سیستم را در نظر داشت. اولین ایده را با معلم شیمی دبیرستانش بحث میکرد، کسی که فکر میکرد که آن بدون دلیل کار نمی‌کند (فرانس وورس بعدا به معلمش ثابت کرد ژاستین تال من که یک کلید بر روی اختراعش قرار داد). او به دنبال ایده خود در آکادمی جوانان بریگهام (جدیدا دانشگاه جوانان بریگهام) بود.
در سن 21 سالگی ، او یک سیستم کاربر را در لابراتوار شخصی اش در سان فرانسیسکو نشان داد. تمام تلویزیونهای امروزی بطور مستقیم از طراحی او پیروی میکنند. ولادیمیر زوریکین بخاطر اختراع مفیدش ایکونوسکوپ در سال 1923 و اختراع کینسکوپ در سال 1929به عنوان پدر تلویزیون الکترونیکی شناخته میشود. طراحی او جزء اولینهایی بود که سیستم تلویزیون را نشان می‌داد. کار قبلی او با روسینگ بر روی تلویزیون الکترو مکانیکی به او آموخت که چگونه یک سیستم تولید کنند، ولی ادعای او و (RCA) که این اختراع اصلی آنها بود به سه دلیل بیهوده به حساب می‌آید:
- امتیاز 1923 زوریکین یک طرح ناتمام را نشان داد، نا توان در کاری که میخواست انجام دهد (تا سال 1923 طول کشید تا زوریکین توانست طرح کاری خود را کسب کند).
- درخواست نامه امتیاز سال 1923 تا سال 1938 قبول نشد و بطور جدی مورد قبول واقع نشده بود.
- دادگاه دریافت که RCA امیتاز طرح تلویزیونی که توسط فیلو تیلور فرانس وورس داده شد را نقض کرد. اختلاف در این بود که آیا اولین بار فرانس وورس بود یا زوریکین که تلویزیون امروزه را اختراع کرد. بعضی از اینها ادعا دارند وقتی که فرانس وورس برای اولین بار می خواست آن را بسازد، این RCA بود که اولین بار به خرید و فروش تلویزیون می‌پرداخت و کارمندان RCA بودند که تاریخ اختراع تلویزیون را نوشتند. با این وجود فرانس وورس جنگ قانونی در برابر این مسئله را برد، او هرگز قادر نبود تا سرمایه گذاری تمام و کامل روی اختراعش بکند.
پخش کردن برنامه از تلویزیون
اولین فاصله زیاد پخش تلویزیون عمومی که از واشنگتن DC به نیویورک پخش شد، در 7 آوریل 1927 پیدار شد. تصویرهای پخش شده در مورد مسائل بازرگانی بود. هربرت هوور اولین سرویس مشابه WGY بود، شنکتدی، نیویورک در 11 می 1928 افتتاح شد. اولین نمایش تلویزیون انگلیسی مردی با گل در دهانش بود، که در ژوئیه 1930م پخش شد. ایستگاه CBS در نیویورک اولین برنامه‌های منظم خود را در هفت روز هفته در ایالات متحده پخش میکرد. در 21 ژوئیه 1931م اولین پخش جیمز جی. واکر ، کیت اسمیت و جورج گرش وین اولین تلویزیون تمام الکترونیکی در لوس آنجلس شروع به کار کرد.
CA توسط پخش دن لی. تاریخ شروع آنها از 23 دسامبر 1931م در W6XA0 که بعدا KTSL شد. اصولا تجهیزات مکانیکی استفاده شد، ولی در ژوئن 1936 سرویس 300 خطه تمام الکترونیکی راه اندازی شد. در سال 1932 برنامه BBC راه اندزی شد که از سیستم 30 خط استفاده میکرد، این پخشها تا 11 دسامبر 1935ادامه داشت. در 21 نوامبر 1936، BBC شروع به پخش سیستم دو طرفه نمود. شش ماه بعد ، انجمن شهر بیان کرد که تصویر الکترونیکی EMI مارکونی ، برترین تصویر گرفته شده است و آنها را یک نمونه استاندارد انتخاب کردند. این سرویس به عنوان اولین سرویس تلویزیون عمومی منظم و با محدودیت بالای جهانی نامگذاری شد.
از وقتی که سرویس تلویزیونی منظم به صورت استاندارد 180 خطی در آلمان پخش شده است، خسارات جنگ جهانی دوم باعث شد تا اختلالاتی در سرویس بوجود آید. نمایشهای تلویزیونی فقط از محل الکساندرا 1946 پخش شد. اولین پخش تلویزیونی منظم در کانادا از سال 1952شروع شد، دقیقا از وقتی که CBS دو ایستگاه در فضا تأسیس نمود. یکی در مونترال ، کبک در 6 سپتامبر و دیگری در تورنتو ، اونتاریو در دو روز بعد راه اندازی شد.
اولین پخش زنده تلویزیونی
اولین پخش زنده تلویزیونی (سراسری) یا قاره‌ای در سان فرانسیسکو ، کالیفرنیا از کنفرانس عهد نامه صلح ژاپن در 4 سپتامبر، 1995 انجام شد. در سال 1958، شرکت CBC برنامه تلویزیونی وسیعی را در جهان کامل نموده از سیدنی، نووآ اسکویتا به ویکتوریا ، کلمبیای انگلیس. برنامه در تلویزیون پخش شد.
ایستگاههای تلویزیونی
در ابتدا پخش خشکی زمینی تنها راهی بود که تلویزیون پخش میشد. زیرا قدرت پخش محدود بود، نظم دولت بصورت معمولی بود. در آمریکا نمایندگی ارتباطات فدرال از ایستگاه اجازه پخش تبلیغات را گرفت. ولی شامل این بود که تعهد در قبال سرویس برنامه عمومی به عنوان یکی از نیازمندیهای گرفتن جواز میباشد. در مقایسه ، پادشاهی متحده یک برنامه مختلفی را انتخاب کرد، قیمت یا نرخی را برای صاحبان برای جواز تلویزیون وضع می‌کند که هر شخصی هر برنامه‌ای را می‌خواهد دریافت کند. برای تأسیس BBC که به عنوان بخشی از مجوز سلطنتی بود سرویس عمومی داشتند.
تولید کابل و ماهواره‌ها به عنوان وسایل پخش در سال 1970 تاجران را بر این داشت تا کانال هایی را برای مخاطبان تأسیس کنند، به عنوان HBO و یا مثل پخش آسمان انگلیسی. نتیجتا هر کشوری در جهان حداقل یک کانال تلویزیونی تولید کرده است. تلویزیون در تمام جهان رشد کرده است، تمام کشورها را قادر می‌سازد تا پخشهایی از فرهنگ و جامعه را به دیگران نشان بدهند.
در اواخر سال 1980 در تمام خانه‌ها در ایالات متحده حداقل یک تلویزیون وجود داشت. برطبق میانگین آمار ، مردم آمریکا در هر روز 4 ساعت برنامه تلویزیونی نگاه میکنند. و 3/2 مردم آمریکا بیشتر خبرها را از تلویزیون دریافت میکنند و بقیه تمام اخبار خود را از تلویزیون دریافت میکنند.
استانداردهای تلویزیون
- تلویزیون زمینی «خشکی»
- تلویزیون ماهواره‌ای
- تلویزیون کابلی
- سیستم پخش چند کانالی چند منظوره
نسبت جنبه یا بعد تلویزیون
تمامی این سیستمهای اولیه تلویزیونی دارای یک نسبت بعد از 4:3 که برای تناسب (0) نسبت آکادمی انتخاب شده از فیلمهای سینمایی استفاده میشد، این نسبت کافی بود تا در اطراف مشاهده شود. تیوب اشعه کاتد CRT همه آنها می‌توانند تولید کنند که به ساخت تکنولوژی روز می‌پرداخت (تکنولوژی CRT امروزی مجوز ساخت تیوبهای عریض را داد. سطح صاف که بسیار شهرت پیدا کرده است دیگر محدودیتهای نسبت بعد را ندارد). در سال 1950 استودیوهای فیلم با سطح عریض و مسطح دارای چند بعد مثل سینما بودند که در تلاش بودند تا محصولاتشان را از تلویزیون پخش کنند. با وجود اینکه این یک وسیله غلط انداز بود، اما بسیاری از مردم می گفتند که این در واقع یک ضرر است فرض کنید که یک چیزی را نشان می‌دهند و آنها در واقع یک منظره باز و گسترده هستند، سطح پهن امروزه هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای استفاده از DTV به عنوان یک فرصت برای تعویض فرمت تصویر استاندارد تلویزیون از بعد قدیمی (1.33:1) 4:3 به بعد جدید (1.78:1) 16:9 استفاده شد. این حرکت سیستم تلویزیون برای نزدیکتر شدن نسبت بعدی جدید فیلم سطح پهن توانا ساخت، که آمار را از 1.85:1 به 2.35.1 رساند. فرمت 16:9 اولین برای DVD سطح پهن انجام شد. DVD دو را برای صفحه پهن فراهم می‌کند و اولین و بهترین آن فرمت آنامورفیک صفحه پهن میباشد. این فرمت شباهت زیادی به این تکنیک دارد که برای تنظیم فیلم صفحه پهن استفاده می شد1.33:1 و فیلم 35mm. تصویر وقتی ضبط می شود به صورت افقی و تختی له می شود، و وقتی فیلم برمی گردد دوباره به حالت اول خود بر می‌گردد. سیستم HDTV ATSC آمریکا از فرمت صفحه پهن مستقیم استفاده می‌کند، تصویر بصورت له و باز نمی‌شود. هیچ دلیل تکنیکی نیست که چرا پخش تلویزیون دیجیتال از تغییر نسبت بعد استفاده می‌کند، در هر حال بیان این تغییرات برای بیان دلایل بکار می‌رود.
مغایرت نسبت بعد یا وجوه
نمایش تصویری اصلی صفحه پهن بر روی صفحه تلویزیون متداول ، مشکلات وسیع را نشان می‌دهد. در فرمت جعبه نامه با نوارهای مشکی در پائین و بالای صفحه،
با قسمتی از تصویر که زده میشود، معمولا صفحه‌های زیادی راست و چپ تصویر بریده میشود ( یا در پن کردن و اسکن کردن قسمتها توسط اپراتور انتخاب می‌شوند). توافق مشترک پرتاب کردن یا خلق کردن اجسام در بعد 14:9 و بعضی تصاویر را در هر دو طرف صفحه برای 4:3 از دست می‌دهد و بعضی از تصاویر در بالا و پائین صفحه برای 16:9. انبساط و افزایش افقی و خطی در بعضی موقعیتها فوایدی دارد که چندین مردم مختلف یک تصویر یا یک سیستم را می‌بینند، که این تصحیح برای تماشای ضلع مورب و مایل میباشد.
لطفا با نظرات و نقدهایتان راهنمائیم فرمائید